Türkiye, İsveç ve NATO görüşmesinden çıkan kararlardan biri de İsveç'in aktif destek vereceği başlıklar arasında Gümrük Birliği'nin güncellenmesinin de yer alması oldu. Peki, Gümrük Birliği'nin güncellenmesi neden önemli? Türkiye'ye katkısı ne? Detaylar haberimizde...
Türkiye ve AB arasında Gümrük Birliği 1995 yılında tesis edildi. Bu ekonomik alanda ileri bir bütünleşmeyi beraberinde getirdi. Yıllar içerisinde sürekli gelişen ekonomik ilişkilere paralel olarak ikili ticaret de kayda değer artış gösterdi. 2022 yılında ikili ticaret hacmi rekor bir seviyeyle yaklaşık 200 milyar ABD dolarına ulaştı.
Bunun yanı sıra AB ile ekonomik bütünleşme Türkiye'de üretimde kalite altyapısını güçlendirdi ve ihracatçıların Avrupa başta olmak üzere küresel değer zincirlerine katılımını kolaylaştırdı. Buna karşın bugün 25 yılı aşkın süredir yürürlükte olan Gümrük Birliği’nin mevcut haliyle hem AB ile süregelen ticari sorunların çözümü için yeterli aracı sunmuyor. Hem de çağın ticaret eğilimlerini tam olarak yakalayamıyor.
Gümrük Birliği ile ilgili alanlarda AB'nin karar alma süreçlerinde Türkiye'nin yer almaması, Türkiye bakımından AB'nin imzaladığı serbest ticaret anlaşmalarının üstlenilmesinde yaşanan güçlükler ve Gümrük Birliği'nden tam anlamıyla Türkiye'nin yararlanmasına engel olan karayolu kotaları konuları sistemik sorunlar haline geldi.
Ayrıca, küresel ticarette hizmetler ve dijital ekonominin payı her geçen gün hızla artıyor. Buna paralel olarak AB de bir yandan dijital tek pazarını kurarken, diğer yandan tek pazarın yeşil dönüşümü için hızla adımlar atıyor. Türk ekonomisi için AB'nin bu ikiz dönüşümünün dışında kalmaması önemli.
Ayrıca AB, üçüncü ülkelerle Türkiye ile olan Gümrük Birliği'nden daha kapsamlı serbest ticaret anlaşmaları imzalıyor. Ticaret ortaklarıyla dijital ortaklıklar kuruyor. Uzmanlar, "Bu bağlamda sadece mal ticaretini kapsayan Gümrük Birliği'nin günümüz ticari ve ekonomik koşullarına uydurulması, ticarette her iki taraf için de önemli fırsatlara işaret ediyor" yorumunu yapıyor. Diğer taraftan, küresel ticaret ve tedarik zincirlerinin ciddi jeopolitik sınamalarla karşı karşıya olduğu bir dönemden geçildiğine dikkat çekiliyor.
Ve Gümrük Birliği'nin güncellenmesi... AB'nin yakın dönemde açıkladığı ekonomik güvenlik stratejisi kapsamında daha dayanıklı, rekabetçi bir ekonomi ve değer zincirlerinin tesisine de önemli katkılar sağlayacak diye değerlendiriliyor.
